Een duik in het diepe van jezelf

Gaby Schaffrath

Arend Jan, 37 jaar manager, vertelt tijdens het kennismakingsgesprek dat hij meer mensgericht wil leidinggeven. Tussen neus en lippen door vertelt hij dat sommige mensen vinden dat hij directief kan overkomen. In ons gesprek merk ik op dat hij snel en onduidelijk praat en veel ruimte inneemt. Na een tijd te hebben geluisterd naar zijn verhaal, zeg ik ‘Poeh, is dit zoals je ook acteert in je werk?” Ik stel voor om even een pauze in te lassen. Hij kijkt me met een verbaasde en ietwat geïrriteerde blik aan en er valt een ongemakkelijke stilte.  

In onze samenleving wordt het steeds drukker, complexer en moeten we steeds meer informatie en prikkels verwerken. We worden meer dan ooit afgerekend op het neerzetten van prestaties. Het is vaak “hollen of crashen” en daardoor kan het gevoel ontstaan dat we worden geleefd. Ons hoofd zit vol, we maken ons zorgen en het lijkt of we geen controle hebben over eigen acties en automatische gedachtes en patronen. We worden heen en weer geslingerd tussen nog harder werken, nog meer ons best doen en het soms niet meer zien zitten. Hierdoor gaat onnodig energie lekken en als we niet op tijd en regelmatig onze accu opladen, kan dit zomaar resulteren in burn-out klachten. Om dit te voorkomen is het essentieel dat we leren echt te luisteren.

Het lijkt zo makkelijk, maar vaak luisteren we niet écht en gunnen we onszelf onvoldoende rust en ruimte hiervoor.  We schieten in onze automatische piloot en in de doe modus. Een modus waarbij de focus ligt op presteren, oordelen, analyseren, oplossen, van A naar B gaan. Dit kan zo de overhand krijgen dat we vanuit deze modus ongevraagd de ander adviezen gaan geven, oplossingen aanreiken of met een eigen verhaal te komen. Met als gevolg dat de ander zich juist niet gehoord, niet gezien en niet erkend voelt, waardoor de “luiken dicht” gaan en de ander afhaakt. De vraag is nu, hoe kan je ervoor zorgen dat de ander zich wel gehoord, gezien en erkend voelt door jou?

Otto Scharmer, beschrijft in zijn boek, Theorie U, vier verschillende niveaus van luisteren die essentieel zijn voor bewust en persoonlijk leiderschap. **

Hij beschrijft het in zijn boek als volgt. Niveau 1 gaat over het downloaden van patronen uit je verleden. Je hoort alleen wat je al kent, ter bevestiging van je eigen beeld van de wereld. Op niveau 2 ga je feitelijk luisteren, met open geest en toets je bestaande kennis aan de nieuwe informatie om te bezien of je van daaruit je beeld kan bijstellen. Op het derde niveau luister je vanuit een open hart, je luistert empathisch en hoort de ander met zijn of haar gevoelens en tegelijkertijd hoor je de gevoelens van jezelf. Om te komen naar het vierde niveau, een open wil, is het volgens Scharmer noodzakelijk om jezelf open te stellen, oordelen en oude identiteiten en intenties los te laten, in het diepe van jezelf te duiken.

Het gaat ook over luisteren naar wat de ander daadwerkelijk te zeggen heeft, luisteren naar wat zich in het contact met anderen afspeelt en luisteren naar je eigen innerlijke stem. Aandachtig luisteren is de sleutel naar meer begrip en compassie voor de gevoelens en behoeften van jezelf en de ander. En het leuke is als je meer echt gaat luisteren, diepgaand luistert komt er ruimte voor iets nieuws, creativiteit en innovatie. En komen de resultaten als het ware vanzelf.

Aan het eind van het coachtraject vraag ik Arend Jan hoe hij het coachtraject heeft ervaren. Hij geeft aan dat hij in het begin het wat zweverig vond en moest wennen. Maar dat juist het stilstaan, het vertragen en het leren luisteren op meerdere niveaus heeft meer diepgang gebracht in zijn relaties met mensen en tegelijkertijd meer rust en creativiteit. Ook zijn werk – en privé omgeving heeft dit opgemerkt.   

 Testimonial

 “Ze heeft me uitgedaagd, geprikkeld, uit mijn comfortzone gehaald en me inzicht gegeven in mijn gevoelens en gedachten. Door haar diverse visualisatietechnieken kwam ze tot de kern op een manier die voor mij confronterend maar ook erg fijn was. Gaby paste zich aan, aan mijn vraag, en kon binnen een korte tijd mijn gevoel naar boven brengen en me leren hoe ik bij mijn gevoel kon komen en blijven.

* C. Otto Scharmer, Theorie U, ISBN 9789060386323

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Gaby Schaffrath van CoachNetwerk: Klik hier.