NIETS ZO AARDS ALS MEDITATIE

Jeroen de Bruin

Evert komt gejaagd mijn praktijkruimte binnen stuiteren. Er volgt een onsamenhangende waterval van woorden. Een paar minuten laat ik hem stoom afblazen. Dan stel ik voor om het praten los te laten. Ik laat hem zijn aandacht naar zijn lichaam brengen en de grond onder zijn voeten voelen. Evert voelt hoe opgetrokken en gespannen hij is. Dat had hij daarvoor niet in de gaten. Hij begint te gapen en te ontspannen. We doen een korte meditatie. Hij is vijf minuten aanwezig bij zijn adem, lichaamsgevoelens en de ruimte om hem heen. Hij landt en komt verder tot zichzelf. Wanneer we het gesprek hervatten is er al zoveel gebeurd. Evert is present en dichtbij zichzelf. Hij kan helder verwoorden hoe het met hem gaat en waar hij in dit gesprek aandacht aan wil besteden.

Meditatie is inmiddels bij veel mensen bekend. Gedegen onderzoek toont grote voordelen aan om regelmatig te mediteren (bron en onderzoek staan vermeld in de voetnoot). Toch hoor ik nog regelmatig: ‘Tja, meditatie, dat is niets voor mij hoor. Volgens mij ben ik daar te nuchter voor’. Impliciet wordt daarmee gezegd dat meditatie toch nog steeds wat zweverig is. En wie wil er nu zweverig zijn? Daarmee is het onderwerp van tafel. Over tot de orde van de dag.

Mijn stelling is dat deze orde van de dag, deze zogenaamde nuchterheid, juist zweverig is en meditatie aards. Ik zal dit toelichten.

Velen van ons zijn dagelijks haastig en gestrest. We leven van afspraak naar afspraak, van deadline naar deadline. Ik durf te zeggen dat ook jij vaak in deze ‘doe-modus’ staat en jezelf regelmatig in de waan van de dag verliest. Je lichaamsenergie is “opgetrokken”. Je energie is dan te veel naar boven en naar buiten gericht. Je zwaartepunt komt boven je middenrif te liggen. Je ademt hoog en oppervlakkig. Er zijn heel veel gedachten en die slingeren je heen en weer. Je leeft als ‘kip zonder kop’ of beter gezegd als ‘kop zonder kip’. Je balans is zoek, je lijf is zoek, je vergeet je basis, je voelt je verbinding met de aarde minder of helemaal niet meer. Met andere woorden, je zweeft!

Dit ben je je vaak helemaal niet zo bewust. Het is zo gewoon geworden dat je dit niet meer opmerkt. Waarschijnlijk voelt het ook wel vertrouwd. Zo’n gewoontestand geeft zelfs immers een bepaald soort gemak. En je hoort erbij. Bij de mensen die ‘lekker druk’ zijn. Pas wanneer je bewust stilstaat, voel je de spanning in je lichaam, de onrust en de voorwaarts stuwende dwangmatigheid. Als je wat langer stilstaat of stilzit, kun je ook ervaren hoe vermoeiend dit is. Het kost bakken met energie. In deze stand span je namelijk voortdurend je mentale spieren aan. Je bent steeds alert en kunt moeilijk loslaten. Er is weinig tot geen rust. Het is wankel en labiel. De onderstaande driehoek-op-zijn-punt geeft dit schematische weer.

Om toch rust te zoeken, zoek je afleiding in gewoontes buiten jou. Televisie, biertje, een beetje hangen, Facebook checken. Of jouw eigen variant hiervan. Op zich zijn deze activiteiten zelf niet fout of zo. De oorzaak ligt bij onze houding die daar naar haakt en zich daarin verliest. Je bent niet present. Je bent afwezig. Of wellicht heb je misschien de neiging om je van tijd tot tijd terug te trekken in de cocon van een afgescheiden eigen wereld om ongewenste prikkels buiten te sluiten. Maar wanneer dit je gewoonte wordt, is dat slechts een andere variant van afwezigheid. In plaats van aanhaken, haak je af. De mensen om je heen, de prikkels, de maatschappij lijken dan de vijanden. Daar kan een zekere logica in lijken te schuilen, maar het is vooral jij die zich afsluit.

Het kan leuker, presenter, gezonder en stabieler. De aardse driehoek laat dat duidelijk zien. Dit is de natuurlijke houding van in verbinding zijn. In verbinding met jezelf, de aarde, de ruimte, je medemens en de situatie waarin je je bevindt.