Vitaliteit in organisaties heeft momenteel volop de aandacht. Wanneer we als HR Professionals praten over vitaliteit-in-werk, wordt doorgaans de vitaliteit van het bedrijf en de vitaliteit van de medewerkers in één adem genoemd. Natuurlijk hebben de twee distincties alles met elkaar te maken: een goed florerend bedrijf kan niet op dat niveau functioneren zonder vitale medewerkers en vitale medewerkers blijven floreren binnen een vitaal bedrijf.
Wat verstaan we eigenlijk onder vitaliteit?
Een vitale organisatie heeft als opvallende kenmerken dat ze gemakkelijk in beweging komt, duidelijk succesvol is bij het omzetten van theoretische doelen in concrete acties, afspraken nakomt en resultaten zichtbaar maakt . In een vitale organisatie werken gemotiveerde, competente en wakkere medewerkers. Hun vitaliteit is cruciaal voor de vitaliteit van de organisatie en de organisatie stuurt daar dan ook op. Met andere woorden een vitale organisatie is gericht op het duurzaam inzetbaar maken cq houden van haar medewerkers, zodat zij in staat zijn een blijvende bijdrage te leveren aan de strategische ambities van de organisatie.
Een medewerker noemen we vitaal wanneer er sprake is van voldoende energie, fysieke fitheid en mentale weerbaarheid.
Waarbij het duidelijk moge zijn dat vitaliteit geen kwestie is van leeftijd. We kennen allemaal voorbeelden van vitale zeventigers of zelfs tachtigers en ‘bejaarde’ dertigers of veertigers.
Hoe kan een medewerker actief bijdragen aan de eigen vitaliteit?
De ontwikkeling en uitbouw van vitaliteit berust niet op één enkel ingrediënt, maar vraagt om een juiste mix van ingrediënten, een meersporenbeleid:
- Fysiek zijn natuurlijk voldoende rust, voldoende beweging en gezonde voeding essentieel;
- Mentaal is het van belang om met zelfvertrouwen en een open attitude de wereld tegemoet te treden. Nieuwsgierig durven zijn en bij tegenslag durven onderzoeken wat er is gebeurd, zonder direct negatief te worden over mindere prestaties.
- Verder de ervaring dat je en – letterlijk – zinvolle bijdrage aan de wereld levert; zowel binnen of naast je werk.
- Een prettig sociaal netwerk hebben waarin je successen kunt vieren en pijn of verdriet kunt delen.
- De juiste hoeveelheid stress. Hoewel het begrip stress beladen is en het geregeld lijkt alsof stress vermeden dient te worden, is het in de juiste proportie stimulerend en motiverend.
Hoe draagt een organisatie bij aan haar eigen vitaliteit?
Een organisatie werkt gericht aan vitaliteit door zoveel mogelijk van de volgende aspecten in haar cultuur op te nemen:
- Laat de medewerker zelf keuzes maken (gerelateerd aan de filosofie of richtlijnen van de organisatie).
- Investeer in samenwerken. Mensen werken harder en met meer plezier als er goed samen gewerkt wordt (er komt vanwege deze reden langzamerhand een tegengeluid voor het thuiswerken (zoals bij Yahoo eerder dit jaar).
- Zet haalbare doelstellingen in begrijpelijk taal, gebaseerd op wederzijdse afspraken.
- Creëer een en cultuur waarin feedback (positieve en opbouwende) vanzelfsprekend is en waarin men geïnteresseerdheid is in elkaar.
- Geef ruimte aan eigen initiatieven en creëer mogelijkheid voor ontplooiing.
- Betrek de medewerker daar waar mogelijk bij beslissingen; luister naar de medewerker, als deze zich ‘gehoord’ voelt zal hij zich meer verbonden met de organisatie voelen.
Daniel Pink heeft hier een leuk filmpje over gemaakt.
The surprising truth about what motivates us
Steeds meer bedrijven zetten de ontwikkeling en stimulering van vitaliteit hoog in het vaandel.
Er zijn bedrijven waar het gebruik van stoelmassages is geïntroduceerd, waar men kan sporten onder werktijd, waar individuele en teamgerichte leertrajecten zijn voor medewerkers, waar bijvoorbeeld wordt gegamed of intervisie gedaan op de werkvloer. In Finland zijn succesvolle programma’s binnen de onderwijs- en zorgsectoren: ‘Daarin doet men drie uur per week iets aan de gezondheid, hebben werknemers een persoonlijke coach, is de kinderopvang goed geregeld en is sprake van permanente opleiding.’